Door het bos de bomen niet meer zien…
We kijken te vaak naar het geheel en vergeten daardoor belangrijke details.
Onze stamboom heeft nochtans steeds heel goed voor ons gezorgd
Vers vermogen vestigt zich in de grondvesten van ons bestaan.
Goed wetende dat gewapend beton heel wat problemen creëert op termijn.

Zij waren hier nochtans eerst, vergroeid met de aarde.
Lang vooraleer wij de industriële revolutie in huis brachten.
Hun wortels zorgen voor voedsel, voor warmte, voor vertrouwen, liefde, voor vruchten en voor leven.
Bomen breken met bladeren de kracht van de regen, ze houden de aarde vast.
Hoge bomen vangen veel wind, dat is in de natuur toch het geval.
Ze maken zuurstof, bieden woonruimte aan mens en dier.
Ze zorgen voor onder andere papier, medicijnen en weefsels
Bomen maken het klimaat zachter, zorgen voor schaduw en dempen geluid
Op wereldniveau bedekken bossen voorlopig nog 1/3 van het aardoppervlak, ze vormen een bescherming voor dichtbevolkte, diverse levensgemeenschappen en voorzien ontelbare soorten van voedsel, water en schuilplaats. Per jaar verdwijnen er echter 25 miljoen ha (cijfer 2020)

Maar hoelang gaat dat nog duren?

1,6 miljard mensen van de 8 miljard hangen van het bos af voor hun levensonderhoud.

10 miljoen mensen zijn rechtstreeks tewerkgesteld in bosbeheer of bosbehoud

Toch blijven we voor bijna 130.000 km² wegkappen per jaar. Begrijpen wie kan.

In Vlaanderen worden er oplossingen gezocht om de fameuze bos-kaart opnieuw in te kleuren omdat macht nu eenmaal graag z’n imperium uitbouwt. Men geeft graag opnieuw vorm en kapt tot alles overstroomt en problemen van de kaart worden geveegd.

Bossen pompen nochtans de zuurstof die we inademen in de lucht en absorberen de koolstofdioxide die we uitademen (of uitstoten), een levensbelangrijk gegeven. Een volwassen boom kan in één seizoen evenveel zuurstof produceren als 10 mensen op één jaar tijd inademen. Plankton is nog productiever, (het produceert de helft van de zuurstof op aarde), maar bossen zullen altijd een sleutelrol blijven spelen voor de aardbewoner.

Het bladerdak creëert een belangrijke oase van schaduw op de grond. Stadsbomen zorgen ervoor dat gebouwen koel blijven, zodat er minder nood is aan elektrische ventilatoren of airconditioners.
1 boom heeft bij warm weer een koelvermogen van 20-30 KW, dat komt overeen met 10 aircotoestellen.

Bomen hebben ook een andere manier om hitte te verslaan: CO₂ absorberen die voor klimaatopwarming zorgt. Planten hebben altijd een hoeveelheid CO₂ nodig voor fotosynthese, maar de lucht op aarde is nu zo vol met extra uitstoot dat bossen klimaatverandering bestrijden door gewoon te ademen.
CO₂ wordt opgeslagen in hout, bladeren en bodem, vaak eeuwenlang
Boomwortels zijn dan weer de bestrijding voor overstromingen, cruciale bondgenoten bij hevige regenval, vooral in laag gelegen gebieden zoals riviervlakten.
Ze helpen de bodem absorberen bij een stortvloed, ze verminderen het wegspoelen van de bodem en de schade aan eigendommen door de stroming te vertragen.

Bovenop overstromingscontrole, beschermt het tegenhouden van bodemerosie ook lager gelegen ecosystemen. Stormwater draagt nu meer en meer giftige chemische stoffen met zich mee, van benzine en gazon-meststoffen tot pesticiden en varkensmest, dat accumuleert in stroomgebieden en creëert uiteindelijk “dode zones” die laag zijn aan zuurstof.

Bossen zijn gigantische sponzen, ze nemen afstromend water op eerder dan dat het door de bodem sijpelt. Water dat voorbij de wortels raakt, druppelt verder in de bodem, waardoor grondwatervoorraden opnieuw aangevuld worden, die zijn belangrijk voor drinkwater, sanitatie en irrigatie overal ter wereld.

Bos zorgt voor het perfecte ecosysteem.
Het huwelijk met landbouw heeft veel voordelen, zoals vleermuizen en zangvogels die insecten eten of uilen en vossen die zich met ratten voeden.
Gegroepeerde bomen treden dan weer op als windscherm, als buffer voor windgevoelige gewassen. En naast het beschermen van de planten, hebben bijen het gemakkelijker om hen te bevruchten bij minder wind.

Het wortelnetwerk van een bos stabiliseert gigantische hoeveelheden bodem, ze versterken de hele fundering van het ecosysteem tegen erosie door wind of water. Niet alleen doet ontbossing dat allemaal teniet, de daaropvolgende bodemerosie kan voor nieuwe, levensbedreigende problemen zorgen, zoals we wel vaker in het buitenland zien bij aardverschuivingen en zandstormen

Ze houden de bodem niet alleen op zijn plaats, ze kuisen ook bepaalde verontreinigende stoffen op te kuisen, door giftige stoffen ofwel op te slaan of hen te degraderen zodat ze minder gevaarlijk zijn.
Iedereen waardeert kamerplanten omdat ze de lucht zuiveren, maar laat ons de bomen a.u.b. niet vergeten. Ze zuiveren lucht op een veel grotere schaal, niet alleen CO₂.

Bomen vangen en verwerken een grote variatie aan verontreinigende stoffen in de lucht, waaronder koolstofmonoxide, zwaveldioxide en stikstofdioxide
Het bos in tevens een populaire natuurlijke geluidsmuur zijn, een paar goed geplaatste bomen kunnen geluid beperkten met 5 tot 10 dB, of ongeveer 50% van wat waargenomen wordt door het menselijke oor
Bomen zorgen niet alleen voor fruit, noten, zaden en sap, maar zorgen ook voor weelde op de grond, van eetbare paddenstoelen, bessen en kevers tot groter grut als herten, kalkoenen, konijnen en vissen
Bossen zorgen voor een schat aan natuurlijke medicijnen. Het astma medicijn theofylline komt van cacaobomen, bv, terwijl een mengsel van oostelijke rode cedernaalden blijkt te werken tegen de ziekenhuisbacterie MRSA, een infectie die resistent is tegen veel antibiotica. Ongeveer 70% van gekende planten die kanker bestrijden zijn alleen terug te vinden in regenwouden

Natuurschoon, de kleine dingen, het minst tastbare voordeel dat bos ons biedt. De abstracte combinatie van schaduw, groen, activiteit geeft rust aan de mens en levert op termijn alleen maar voordelen op. Dé reden om oude bossen te appreciëren en te beschermen voor toekomstige generaties
Bossen knopen alle leven aan elkaar.
Helaas zien veel te weinig mensen dit als een hefboom.
Als je de vervuiling in bossen ziet, dan zie je meteen ook dat er in veel gevallen weinig respect is voor natuur.

Naast al hun specifieke ecologische voordelen, hebben ze eeuwen geregeerd als de meest succesvolle omgeving voor het leven op land. Onze soort kan wellicht niet zonder hen, maar het is aan ons om te verzekeren dat we het nooit moeten proberen. Hoe meer we van bossen genieten en ze begrijpen, hoe onwaarschijnlijker het wordt dat we ze willen missen omwille van de bomen die erin staan

Vlamingen leven vaak met een baksteen in hun maag, en beseffen te weinig dat beton niet in de aarde verteert. Ik hoop dat we dit op een dag samen beseffen.

En…hopelijk blijft de boom niet liggen waar hij gevallen is… en worden er eindelijk eens bomen ingekleurd, zodat die boskaart groener wordt en onze levenskwaliteit verbeterd. De natuur beweegt ons allemaal.